"ABD'nin küresel egemenliği bitti"
'Tarihin Sonu ve Son İnsan' kitabıyla siyaset bilimi tartışmalarının en popüler aktörlerinden biri haline gelen Japon asıllı Amerikalı Profesör Francis Fukuyama, ABD'nin küresel egemenlğinin artık sona erdiğini öne sürdü.
Tarihin Sonu teziyle soğuk savaşın ardından ABD politikalarını meşrulaştıracak teorik temeli hazırlayan ve Bush yönetimindeki neo-conların fikir babalarından sayılan Fukuyama, The Australian verdiği mülakatta, ABD'nin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi.
ABD'nin gerilemesinin yanında Hindistan, Çin ve Körfez'in yeni güç merkezleri olarak yükseldiğine işaret eden Fukuyama, ABD'nin, hakim konumuna rağmen, dünyayı kendi istediği gibi yapılandıramayacağını, silahların yayılmasını önlemek ya da terörizmle mücadele etmek için askeri müdahalede bulunulması stratejisinin de aksi sonuçlar doğurduğunun görüldüğünü söyledi.
Johns Hopkins Üniversitesinde uluslararası iktisat politikası öğretim üyesi olarak görev yapmakta olan Fukuyama, daha önce Bush yönetimine yakın neo-conlar arasında yer almasına karşın son yıllarda bu 'kamptan' ayrıldığını söyleyerek Bush yönetimine ağır eleştirilerde bulunuyor.
Sidney Üniversitesi'nin misafiri olarak Avustralya'da bulunan Fukuyama, yarın gece, Bush yönetimi sonrasında ABD'nin dış politikasına ilişkin bir konferans verecek. Fukuyama'nın hükümet yetkilileriyle de görüşeceği belirtiliyor.
ABD'nin önümüzdeki dönemde 'yumuşak' bir güç olarak eğitim, rehberlik, mali yardım gibi yollarla nüfuzunu sergileyeceği öngörüsünde bulunan Fukuyama, çok yönlü ilişkilere dair özgün stratrejilerin de gerekeceğini kaydetti.
Bölgesel güvenlik örgütlerinin daha büyük rol üstlenmesi gerektiğini kaydeden Fukuyama, 'NATO'yı daha fazla ciddiye alsaydık, belirli müdahaleler için onay almak zorunda kalacaktık, bu durumda da Irak'taki hatalarımızı yapmamış olurduk' diye konuştu.
Fukuyama, bu durumun, askeri katkılar temelinde ağırlıklı oy uygulamasının dışında, NATO'nun karar alma süreçlerinde bir değişiikliği gerektirdiğini kaydetti.
Irak konusunda da görüşlerini açıklayan Fukuyama, halihazırda durumun, işgalden bu yana görülen en olumlu manzara olduğunu savunarak, 'ABD Irak'ta 130 bin asker tuttukça ABD'nin kaybetmesi ya da Irak hükümetinin istikrarsızlığa düşmesi imkansız' diye konuştu.
Irak'ta neticenin başarılı olması halinde bile savaşın muazzam bir kaynak israfına yol açtığını belirten Fukuyama, Irak'ta 5 yıllık çaba harcandığını, 30 bin zayiat verildiğini, açık olarak 1 trilyon dolar, zaman içinde de muhtemelen 1 trilyon doların harcanmış olacağını belirterek, savaşın siyasi olarak aksi sonuçlar hasıl ettiğini, durdurmak yerine daha fazla terörizm ve nükleer yayılmaya yol açtığını öne sürdü.