Abdulbari Atvan- Rey el-Youm gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdulbari Atvan yazısında Suudi veliaht perensi Selman'ın son verdiği röprtajı değerelendirdi

TERCÜME MAKALE /TEVHİDHABER

Gazetecilik standartlarına göre, Atlantic dergisinin Suudi veliaht prensi ve fiili hükümdar Muhammed Bin Selman ile yaptığı çokça duyurulan röportaj hayal kırıklığı yarattı. Sıkıcı ve eksikti ve çok az yeni bilgi içeriyordu. Aynı zamanda tek yönlü bir caddeydi prense soru soranlar daha çok hayran kitlesi gibi davranıyordu. Okuyucuların birçok konuda beklediği cevapları aramak için altın bir fırsatı kaçırdı: Yemen savaşından ve kaşıkçı cinayetinin ayrıntılarından İran ve İsrail ile ilişkilere (ve ikincisiyle yapılan gizli görüşmelere), Ukrayna krizinden ve Suudi Arabistan'ın ABD ile gergin ilişkilerinden bahsetmiyorum bile.

Röpörtajın en önemli kısmı, Bin Selman'ın Joe Biden'e örtülü bir tehdit yayınlamasıydı; bu, Suudi-ABD ilişkisinde on yıllardır görülmeyen nadir ve cesur bir meydan okuma eylemiydi: özellikle Suudi Arabistan, Ekim 1973 savaşından sonra ABD ve Batı'ya karşı Arap petrol ambargosuna öncülük ettiğinden beri

Bin Selman, , Biden'in onu görmezden gelmesi ve onunla konuşmayı reddetmesi umurunda olmadığını etkili bir şekilde söyledi. Suudi Arabistan'ın ABD'deki 800 milyar dolarlık yatırımını azaltabileceğini ima etti ve Suudi Arabistan'a diğer yoldan daha fazla ihtiyaç duyan ABD'nin — ABD başkanına kendi ülkesinin çıkarlarına bakmasını ‘tavsiye ettiğini’ ima etti ve bunların hızla büyüyen Suudi ekonomisine ait olduğunu söyledi.

Suudi-Amerikan ilişkilerinin Ekim 1973'te tüm zamanların en düşük seviyesine ulaştığı zamanı hatırlatmakta fayda var. Arap petrol üreticileri Kuveyt'teki acil bir toplantıda, Mısır ve Suriye'nin İsrail'in altı yıl önce işgal ettiği topraklarını yeniden ele geçirmek için başlattıkları taarruzu desteklemek amacıyla ABD ve Avrupa'ya yapılan tüm petrol ihracatını durdurma kararı aldı. Hareket, İsrail ve ABD 'ye daha fazla silah temin etmek üzere bir hava ikmali kurmaları ve iflası ve yenilgiyi engellemek için ona 2, 3 Suud'a milyar dolar daha vermelerine neden oldu.

Arap birliğinin tarihi bir anıydı. BAE Cumhurbaşkanı Şeyh Zayed, o dönemde “Arap petrolünün Arap kanından daha pahalı olmadığını” ilan etti ve Cezayirli Houari Boumediene Moskova'ya uçtu ve Suriye veya Mısır'ın ihtiyaç duyabileceği ilave silahlar için ödeme yapmayı taahhüt etti.

ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Kral Faysal'ın ambargoyu kaldırma dürtüsünü almak için Riyad'a koştuğunda, kasıtlı olarak çölde bir çadırda karşılandı. Suudi hükümdarı, halkının gerekirse tarihlerde ve deve sütünde çadırlarda yaşamaya geri dönmeye hazır olduğunu söyleyerek onu ünlü bir şekilde karşıladı.

Konuğuna, ölmeden önce kurtarılmış bir mescid-i Aksa'da dua etmenin en büyük dileği olduğunu ve İsrail işgal altındaki toprakları bırakıp ABD onu desteklemeyi bırakana kadar barış ve istikrarın olmayacağını söyledi. Faysal'ın ABD'ye karşı gelmesi onun hayatına mal oldu.

Faysal ve Muhammed Bin Selman arasında paralellikler çizmek doğru değildir. karşılaştırma yapmak için kesinlikle yer yok. Ancak, şu anda krallıkta ve çevresinde meydana gelen hızlı hareket eden değişikliklerin ve mevcut yöneticisine sundukları seçimlerin ortasında o zamanları hatırlamaya değer.
Suudi-ABD ilişkilerinde görünüşte petrolle ilgili kaynayan bir kriz var. Bin-Salman, Biden'in babası Kral Salman'a, fiyatları düşürmek, Rusya ekonomisi üzerindeki baskıyı artırmak ve Ukrayna krizinin ABD ve Avrupa ekonomileri üzerindeki etkisini hafifletmek için Rusya'dan ayrılma ve ek miktarlarda petrol üretme talebini geri çevirdi. Prens sadece reddetmekle kalmadı, aynı zamanda Başkan Putin'i olası bir arabulucu olarak sunmaya çağırdı.
Bu, on yıllardır Suudi Arabistan'ın ABD'den böyle bir talebi ilk kez geri çevirmesi. ABD'nin Şimdiye kadarki tek tepkisi, Suudi petrol bakanı'nın Houston'daki bir enerji konferana katılmasını iptal etmek gibi görünüyor. ve bugünlerde Washington ile Riyad arasında neredeyse hiç temas belirtisi yok.
Öyleyse sorular cevapsız kalıyor: ABD, petrol fiyatları yükselmeye devam ederken tarihsel stratejik müttefikinin meydan okumasını affedebilir mi? ABD-Suudi ilişkilerinde benzeri görülmemiş bir gerilim dönemi mi yaşanıyor?
Yoksa mesle bundan daha mı kişisel? Şimdi Riyad'ı ziyaret etmeyi düşündüğü bildirilen Biden'in Bin Selman'la barıştığı, ona ‘para ’ muamelesi yapmayı bıraktığı ve Selman'ın tahta geçme planlarını sürdürdüğü zaman bu meydan okuma eriyip gidecek mi?