Dikkat! İlaç kokteyli öldürebilir
Selçuk Üniversitesi (SÜ) Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hülagü Barışkaner, çoklu ilaç alımlarında, ilaç etkileşimlerine dikkat edilmediğinde ölümlerin yaşanabileceğini söyledi.
Her gün 8 ilaç aldığı belirtilen ve kullandığı ilaç kokteyli nedeniyle hayatını kaybettiği ileri sürülen dünyaca ünlü pop yıldızı Michael Jackson'un ölümüyle ilgili tartışmalar devam ederken uzmanlar çoklu ilaç kullanımının olası sonuçları ile ilgili uyarıda bulundu.
Doç. Dr. Barışkaner yaptığı açıklamada, çoklu ilaç alımının her yaşta olabileceğini bildirdi.
Vitaminler dahil vücuda alınan her ilacın toksik etkisi bulunduğunu ve insan sağlığına az ya da çok zararı olduğunu ifade eden Barışkaner, ''birden fazla ilaç alımında ise alınan ilaçların vücuda zararlarının daha fazla olması kaçınılmazdır. Çoklu ilaç alımları özellikle böbrek ve karaciğerlerde önemli tahribatlar ortaya çıkabilir'' dedi.
ÇOCUKLUK VE YAŞLILIKTA DİKKAT
Çoklu ilaç alımının, vücudun yaşlanmaya bağlı olarak fonksiyonlarını tam olarak yerine getiremediği 50 yaşından sonrası ile henüz vücudun organlarının tam olgunlaşmadığı çocukluk döneminde olumsuz etkilerinin daha fazla olabileceğini ifade eden Barışkaner, bu dönemlerde daha dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
Doç. Dr. Barışkaner, genel vücut işlevlerinin daha az direnç gösterdiği bu dönemlerde uzman hekimin kontrolü dışında kesinlikle ilaç alınmaması gerektiğini anlatarak, şunları kaydetti:
''Aslında hiçbir ilaç, uzman hekim tavsiyesi olmadan alınmamalı. Ancak çoklu ilaç alımlarında ve özellikle de çocukluk ve yaşlılık dönemlerinde buna daha fazla dikkat edilmeli. Doktor ilaç yazdığında hasta, varsa kullanmakta olduğu ilaçlar hakkında mutlaka doktoruna bilgi vermeli. Bilgi verilmemesi durumunda istenmeyen sonuçlar yaşanabilir. Örneğin, kalp hastalarında 'digoksin' le birlikte, antibiyotik olarak alınan 'gentamisin', antidepresan ilaç olarak 'paroksetin', idrar söktürücü 'furosemid ve ülser tedavisinde kullanılan kardenoksolon birlikte alındığında istenmeyen toksik etkiler ortaya çıkmaktadır. Bu etkiler bazı durumlarda hastanın ölümüne neden olabilir. Bu ilaç kokteyli gibi etkileşim içerisinde olan çok sayıda örnek vermek mümkün. Bu nedenle ilaçları yazan doktorların iyi bir farmokolog da olması gerekiyor.''
Özellikle kalp hastalarının çoklu ilaç alımı konusunda daha dikkatli olması gerektiğine dikkati çeken Barışkaner, ''etkileşim içerisinde olan bazı ilaçların aynı anda alınması hastada istenmeyen yan etkilere yol açabilir, hatta hasta kaybedilebilir. Bu nedenle hasta, doktorunu aldığı ilaçlar konusunda mutlaka bilgilendirmeli'' şeklinde konuştu.
GÜNDE 10-12 İLAÇ
Özellikle ileri yaşlarda tansiyon, kolesterol, şeker, kalp, kemik erimesi, erkeklerde prostat gibi hastalıkların bir kişide toplanabileceğini ve buna bağlı olarak hastanın çok sayıda ilaç almak durumunda kalabileceğini belirten Barışkaner, yoğun bakımda tedavi gören bazı hastaların günde 10-12 ilaç aldığını, tedavilerine evde devam edilen bazı kronik hastaların da 7, 8'e kadar ilaç kullandığını söyledi.
Bu hastalarda ilaç etkileşimlerine dikkat edilmesi durumunda hastanın hayati bir risk taşımayacağını anlatan Barışkaner, çoklu ilaç alımlarının kişinin yaşam kalitesini ve süresini olumsuz etkileyebileceğini de sözlerine ekledi.