"Füze Kalkanında Biz Yokuz"
NATO kararlarını değerlendiren Milli Savunma Bakanı Gönül "Bizim konseptimizde, kendi kendimizi savunmamız var" dedi..
Nur Batur/Sabah
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'le genişleme sancıları yaşayan ve Afganistan'da tarihinin ikinci büyük sınavını veren NATO'yu ve Türkiye'nin yeni savunma stratejisini konuştuk. Milli Savunma Bakanı, söyleşimizde, Türkiye'nin yeni füze kalkanı sistemine katılmayacağını ilk kez açıkladı. Türkiye'nin temel savunma hedefinin NATO'nun yanı sıra Avrupa savunması içinde yer almak olduğunu belirten Gönül, "AB üyeliği hem hükümet hem de TSK'nın ortak hedefi" dedi. Gönül'le, NATO'nun Bükreş zirvesi ve Çankaya Köşkü'ndeki savunma zirvesinin ardından yaptığımız söyleşi şöyle:
AMERİKAN PROJESİ
* ABD'nin füze kalkanı projesi var. Tehdit sadece İran ve Kuzey Kore mi? Rusya tehdit olabilir mi?
Bugün için Rusya tehdidi söz konusu değil. "Ama, her zaman, her yerden bir tehdit olabilir" diye, kanat ülkeler korunmak ihtiyacındalar. Bu füze kalkanı NATO projesi değil, Amerikan projesi. Bu yüzden NATO'da bir karar alınmadı, bilgi verildi.
* Türkiye de NATO'nun kanat ülkesi değil mi?
Yıllarca Türkiye NATO'nun kanat ülkesi oldu. Ama şimdi, Doğu Avrupa ülkeleri NATO'nun kanat ülkesi haline geldiler. Bu ülkeler kendilerini güvende hissetmiyorlar. İstikrarsız bölgeye çok yakınlar.
RUSLAR İTİRAZ ETTİ
* Peki, Türkiye gelecekte ABD'nin yeni "füze savunma kalkanı" sisteminde yer alabilir mi ?
Şu anda böyle bir şey söz konusu değil.
* Ama, NATO zirvesinde bunun tartışıldığı, "Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan'da konuşlandırılması" yolunda bir kararın da alındığı haberleri çıktı.
Rus heyetinden birisi "İran'a karşıysa neden, Türkiye ve Azerbeycan'a kurmuyorsunuz" diye itiraz etti. Haber bundan kaynaklandı. Bugün için böyle bir şey söz konusu değil. Biz kendi hava sistemimizi kendimiz kuruyoruz. Yeterli uçak ve helikopterimiz var. Alçak, orta ve yüksek savunma projeleri tamamlandı. Alçak savunma ihalesini de gerçekleştirdik.
* Yani, yeni bir füze savunma kalkanına ihtiyacımız yok diyorsunuz.
Tartışma, Çek Cumhuriyeti ve Polonya ile ilgilidir. Türkiye ile ilgili bir tartışma yoktur. Rus yetkilinin sözleri ise ABD'ye yönelik bir tarizden ibarettir. Bizim dışımızdaki bir olay. Bizim savunma konseptimizde kendi kendimizi savunmamız var..
AMERİKAN PROJESİ
* ABD'nin füze kalkanı projesi var. Tehdit sadece İran ve Kuzey Kore mi? Rusya tehdit olabilir mi?
Bugün için Rusya tehdidi söz konusu değil. "Ama, her zaman, her yerden bir tehdit olabilir" diye, kanat ülkeler korunmak ihtiyacındalar. Bu füze kalkanı NATO projesi değil, Amerikan projesi. Bu yüzden NATO'da bir karar alınmadı, bilgi verildi.
* Türkiye de NATO'nun kanat ülkesi değil mi?
Yıllarca Türkiye NATO'nun kanat ülkesi oldu. Ama şimdi, Doğu Avrupa ülkeleri NATO'nun kanat ülkesi haline geldiler. Bu ülkeler kendilerini güvende hissetmiyorlar. İstikrarsız bölgeye çok yakınlar.
RUSLAR İTİRAZ ETTİ
* Peki, Türkiye gelecekte ABD'nin yeni "füze savunma kalkanı" sisteminde yer alabilir mi ?
Şu anda böyle bir şey söz konusu değil.
* Ama, NATO zirvesinde bunun tartışıldığı, "Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan'da konuşlandırılması" yolunda bir kararın da alındığı haberleri çıktı.
Rus heyetinden birisi "İran'a karşıysa neden, Türkiye ve Azerbeycan'a kurmuyorsunuz" diye itiraz etti. Haber bundan kaynaklandı. Bugün için böyle bir şey söz konusu değil. Biz kendi hava sistemimizi kendimiz kuruyoruz. Yeterli uçak ve helikopterimiz var. Alçak, orta ve yüksek savunma projeleri tamamlandı. Alçak savunma ihalesini de gerçekleştirdik.
* Yani, yeni bir füze savunma kalkanına ihtiyacımız yok diyorsunuz.
Tartışma, Çek Cumhuriyeti ve Polonya ile ilgilidir. Türkiye ile ilgili bir tartışma yoktur. Rus yetkilinin sözleri ise ABD'ye yönelik bir tarizden ibarettir. Bizim dışımızdaki bir olay. Bizim savunma konseptimizde kendi kendimizi savunmamız var..
Afganistan'a birlik takviyesi olabilir
* Afganistan kontrol edilebiliyor mu? Şu anda NATO güçlerinin kontrol etmediği hiçbir alan yok. Ayrıca, ISAF'ın dışında 7 Ekim 2001'den beri Sürekli Özgürlük Harekâtı da sürüyor. Buna daha sınırlı ülke katılıyor ve terörle mücadele ediyorlar.
* Türkiye'den de muharip güç istediler. Orgerenal Büyükanıt, "Tek bir asker bile gönderemeyiz" dedi. NATO zirvesinde kararımızı değiştirdik mi? Genelkurmay Başkanı'mızın açıklaması yanlış intikal etti. Biz oraya sağlık personeli göndermedik. 750 kişilik gücümüz aslında muharip güçtür. Mesela, Yunanistan sadece doktor göndermiş. Bizim ayrıca, yardımcı elemanlarımız da var. Ama, bizim oradaki gücümüz Fransa ve İtalya ile beraber Kabil Merkez Komutanlığı'nı yürütüyor. Biz ISAF'da yer almaya devam edeceğiz, Ama, "Sürekli Barış Harekâtı"na asker göndermeyeceğiz.
* Yeni birlik takviyesi olabilir mi ? Bu şartlara göre değişebilir. Azalabilir, çoğalabilir.
* Kabil dışına gönderebilir miyiz ? Biz askerimizi ISAF'ta görevlendirdik. Yerler yeniden gözden geçirilir. Örneğin Kabil Komutanlığı mahalli güçlere devredilirse başka yerde görevlendirilir. Ama, "Sürekli Özgürlük Harekâtı"nda
* Türkiye'den de muharip güç istediler. Orgerenal Büyükanıt, "Tek bir asker bile gönderemeyiz" dedi. NATO zirvesinde kararımızı değiştirdik mi? Genelkurmay Başkanı'mızın açıklaması yanlış intikal etti. Biz oraya sağlık personeli göndermedik. 750 kişilik gücümüz aslında muharip güçtür. Mesela, Yunanistan sadece doktor göndermiş. Bizim ayrıca, yardımcı elemanlarımız da var. Ama, bizim oradaki gücümüz Fransa ve İtalya ile beraber Kabil Merkez Komutanlığı'nı yürütüyor. Biz ISAF'da yer almaya devam edeceğiz, Ama, "Sürekli Barış Harekâtı"na asker göndermeyeceğiz.
* Yeni birlik takviyesi olabilir mi ? Bu şartlara göre değişebilir. Azalabilir, çoğalabilir.
* Kabil dışına gönderebilir miyiz ? Biz askerimizi ISAF'ta görevlendirdik. Yerler yeniden gözden geçirilir. Örneğin Kabil Komutanlığı mahalli güçlere devredilirse başka yerde görevlendirilir. Ama, "Sürekli Özgürlük Harekâtı"nda
Fransa bağımsız bir Avrupa Savunma Komutanlığı'nda ısrar ediyor değil mi ? Fransa Sarkozy'ye kadar NATO dışında başka bir güç olsun, jandarma kurulsun derken, tamamlayıcı bir güçten söz etti. Böylece, kuvvet ve zaman israfından kurtulup daha vurucu bir savunma gücü elde edilecek. Avrupa Birliği savunması NATO'ya karşı değil tamamlayıcı olacak.
* Türkiye bağımsız Avrupa savunmasında aktif rol alır mı ? Evet. Şu anda zaten AB savunma projelerinin hemen hepsinde rol alıyor.
* Peki bu, Türkiye'nin AB üyelik hedefini güçlendirir mi ? Hiç şüphe yok. Bu nedenle Avrupa Birliği'nin savunma projelerinin çoğunda yer aldık. Türkiye'nin en ciddi ve kapsamlı teşkilatı silahlı kuvvetleridir. Bunun bir faktör olarak AB müzakerelerinde ağırlık kazanması bize kuvvet verir.
* Yani, TSK da AB hedefi doğrultusunda karar alıyor ? Tabii, TSK'da hükümetle aynı hedef doğrultusunda. TSK'nın da "Avrupa ne yapsın" diye bir düşüncesi yok. İstikbalimizi hep beraber AB'de gördüğümüz için biz Avrupa Birliği savunma projelerinin çoğunda varız.
* Türkiye bağımsız Avrupa savunmasında aktif rol alır mı ? Evet. Şu anda zaten AB savunma projelerinin hemen hepsinde rol alıyor.
* Peki bu, Türkiye'nin AB üyelik hedefini güçlendirir mi ? Hiç şüphe yok. Bu nedenle Avrupa Birliği'nin savunma projelerinin çoğunda yer aldık. Türkiye'nin en ciddi ve kapsamlı teşkilatı silahlı kuvvetleridir. Bunun bir faktör olarak AB müzakerelerinde ağırlık kazanması bize kuvvet verir.
* Yani, TSK da AB hedefi doğrultusunda karar alıyor ? Tabii, TSK'da hükümetle aynı hedef doğrultusunda. TSK'nın da "Avrupa ne yapsın" diye bir düşüncesi yok. İstikbalimizi hep beraber AB'de gördüğümüz için biz Avrupa Birliği savunma projelerinin çoğunda varız.
* Kıbrıs'ın NATO üyeliği gündemde. Söz konusu olamaz. Üye adayı bile olamamıştır ki üye olsun. Üye adaylığına bile karşıyız. Bir adım ileri gidemezler.
* NATO güvenlik şemsiyesinin Kıbrıs sorununun çözümü için bir çıkış noktası olabileceği iddia ediliyor. AB üyeliği bir çıkış noktası oldu mu? Daha kötü oldu. Zürih ve Londra anlaşmasını bize kazandıranların Türkiye'ye kazandırdığı bir imkânın israf edilmesini zaman zaman esefle karşılıyoruz.
* NATO güvenlik şemsiyesinin Kıbrıs sorununun çözümü için bir çıkış noktası olabileceği iddia ediliyor. AB üyeliği bir çıkış noktası oldu mu? Daha kötü oldu. Zürih ve Londra anlaşmasını bize kazandıranların Türkiye'ye kazandırdığı bir imkânın israf edilmesini zaman zaman esefle karşılıyoruz.
