İran Memnun ABD ile İsrail Öfkeli
Baradey'in 'olumlu' raporuna sevinen Ahmedinecad, BM'den yaptırım kararı çıkartan ülkelerden özür bekliyor. ABD ile İsrail öfkeli.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Muhammed el Baradey'in İran'ın nükleer programında işbirliği yoluna girdiğini ama 3 bin santrifüjle nükleer silah yapımında da kullanılan
uranyumu zenginleştirmekten vazgeçmediğini rapor etmesiyle dikkatler diplomatik savaş alanına çevrildi. Tahran'ın nükleer programını şeffaflaştırmada kapsamlı adımlar attığını, denetçilere yeterli erişim sağladığını ve sorulara zamanında yanıt verdiğini not eden rapordan memnun kalan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Batılı hükümetleri 'hatalı enformasyon' üzerinden politika yapmakla suçladı. ABD ve İsrail ise Baradey'e ateş püskürüyor.
'ABD tavır değiştirsin yeter'
İran lideri, ABD'nin beklediğini vermeyen raporun keyfini şu sözlerle çıkardı: "Rapor nispeten gerçekçi ve büyük güçlerin baskılarından son derece uzak. Şimdi siz (Batılı ülkeler) BM kararlarına (yaptırım) dayanak yaptığınız bilgilerin yanlış olduğunu öğrendiniz. Şimdi cesur olmak, öne çıkıp İran ulusuna 'Hata yaptık' demek ve özür dilemek zorundasınız."
İran lideri, artık üçüncü BM yaptırımı için Rusya ve Çin'i ikna etmeye çalışan Washington'a da, "Amerikan hükümetinin tutumunu düzeltme zamanı geldi. Büyük özürler beklemiyoruz, beklediğimiz tavırlarını değiştirmesi" diye seslendi. Ancak Beyaz Saray Sözcüsü Dana Perino, "İran seçici işbirliği yaptığı için suçlu" derken Başkan George W. Bush, "İran uranyum zenginleştirmeyi durdurmadıkça baskı sürmeli ve sürecek, artacak" diye konuştu.
İran'ın UAEK'yı aldattığını savunan Bush yönetimi yeni yaptırımlar için kolları sıvasa da, Pekin, pazartesi BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi artı Almanya'nın planladığı Londra toplantısına katılmayacağını duyurarak taş koydu. Toplantı iptal edilirken, ABD'nin BM elçisi Zalmay Halilzad Çin'e "Diplomatik başarı geniş acıtıcı yaptırımları gerektiriyor" diye yüklendi. Nitekim rapor, yaptırıma karşı çıkan Moskova ve Pekin'in elini güçlendirirken, Rusya, Buşehr'de inşa ettiği nükleer santral için gerekli yakıtı hazırladığını ve UAEK'nın 26-29 Kasım'da yapacağı incelemenin ardından mühürleyip İran'a yollayacağını duyurdu.
İsrail: Baradey istifa etsin
İsrail ise ateş püskürüyor. Dışişleri Bakan Yardımcısı Majalli Whbee, raporun İran'ın atom bombası peşinde koştuğunu ortaya koyamayarak, amacına ulaşması için zaman verdiğini savunup, Baradey'in istifasını talep etti. Whbee, "Baradey başını kuma gömüyor" dedi.
İran liderinden Sarkozy'ye mektup
Bu arada Le Monde'a göre Ahmedinecad pazartesi yaptırım için bastıran Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'ye hırçın ve tehditkâr bir mektup yazıp, Fransız lideri genç ve deneyimsiz olarak niteledi. Elysee Sarayı, mektubun varlığını doğruladı.