Patrıck Cockburn *

Suriye hükümeti, bugüne dek hiç olmadığı kadar tecrit edilmiş gibi görünüyor. Ülkeye en son darbeyse önceki gün Ürdün Kralı Abdullah'tan geldi. Abdullah, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'a iktidarı bırakmasını söyleyen ilk Arap muktediri oldu.

Kral Abdullah'ın açık sözlülüğü, Suriye'nin komşularının Esad rejiminin ayakta kalabileceğine inanmadığının ilk işareti. Suriye'nin üyeliğinin Arap Birliği tarafından askıya alınması da Esad'ın pek az müttefiki kaldığını göstermişti zaten.

Bu noktada altı ay öncesinin Libya'sı ile bazı kıyaslamalar yapmak mümkün: Sözgelimi Suriye gibi, Libya rejimi de kendisini dostsuz ve müttefiksiz bulmuştu. Arap Birliği'nde yapılan oylama NATO'nun askeri müdahalesine kapıyı açarken, nihayetinde Libya'da Muammer Kaddafi'nin devrilmesinde dönüm noktasının bu olduğu ortaya çıktı.

Ancak Esad'ın hâlâ kendisine sadık güçlü bir ordusu var; Albay Kaddafi'nin elindeyse ortaya sürebileceği böyle bir ordu hiç olmamıştı.

Suriye hükümeti, halkın belli kesimlerinden hâlâ destek alıyor. Ayrıca yukarıda daha iyi örgütlenmiş durumda; Kaddafi ve ailesiyse gelişmeleri hiçbir zaman idrak edememiş görünüyordu. Libya rejiminin mustarip olduğu ölçekte saf değiştirmelere de Şam'da tanık olunmuyor.

Lider farklı, akıbet aynı

Bununla birlikte tıpkı Kaddafi gibi Esad'ın akıbeti de pek hayırlı görünmüyor. Bir yıl önce Türkiye ile iyi ilişkileri vardı, fakat bugün gelinen noktada açık bir husumet söz konusu.

Irak ise Arap Birliği'ndeki oylamada çekimser kaldı, fakat kaygıları kısmen Irak içindeki mezhep temelli güç mücadelesinden kaynaklanıyor.

Şam'da iktidarı isyancı bir Sünni rejimi alırsa, bu Irak'taki kuşatılmış Sünni azınlığı iktidardaki Şii-Kürt hükümetiyle rekabette güçlendirecek.

Esad'ın iktidarı bırakması, İran'a da ciddi bir darbe olacak. Zira Suriye, uzun zamandır İran'ın Arap dünyasındaki hayati bir müttefiki; Tahran'ın bölgesel güç olmasını ve Lübnan'daki Hizbullah'a yaptığı yardımların ulaşmasını sağlıyor.

Fakat Tahran, bütün yumurtalarını aynı sepete koymaktan kesinlikle hoşlanmaz ve en azından görünüşte kendisiyle Esad arasına belli bir mesafe koymayı ihmal etmiyor.

* Independent, Çeviri: Radikal