Gençlerin öz saygısını harap edecek tavır ve söz-lerden kaçınmalıyız. Anne-babanın düşünmeden sar-fettiği sözler, gençlerde büyük yıkımlara neden olur. Bu yıkımlar da birçok sorun demektir.
Aslında hiçbir yaş döneminde çocuklara hakaret edilmemelidir. Burada konumuz ergenlik olduğu için biz ergenlik yönüyle konuyu anlatmaya çalışacağız. Hakaret eden veya kötü yaklaşımlar sergileyen ebe-veynlerin en büyük savunmaları "Ama beni çileden çıkardı", "O da benimle çok saygısızca konuşabiliyor, hatta o da hakaret ediyor", "Biliyorum yaptığım yan-lış ama benim de sinirlerim yıprandı, o yüzden kendi-mi tutamıyorum." şeklinde olmaktadır.
Öncelikle ebeveynler ergenlik dönemi özellik-lerinden haberdar olurlarsa daha az sinirlenirler, yani çok çabuk çileden çıkmazlar, ayrıca ergene ebeveyni ile güzel konuşması telkin edilirken hatalı yaklaşımlar sergilenirse, veya hakaret edilirse ebeveyn kendisiyle çelişmiş olur. Bunun dışında ebeveyn gerçekten psi-kolojik anlamda zorlanıyorsa da bir uzman desteği almalı, bunun faturasını çocuğuna ödetmemelidir.
DİKKAT EDİN "BENLİK SAYGISINI (ÖZ SAYGI)" ZEDELİYORSUNUZ
Ergenlik dönemi bireyin benlik gelişimi açısından oldukça önemli bir dönemdir. BENLİK kişiyi kişi ya-pan ve onu başkalarından ayıran tüm duygu, tutum ve davranışların tümünün örgütlenmiş bütünlüğünü anlatır. Her birey kendi benliğini kendince değer-lendirir. Özellikle ergenlik döneminde ergenin kendi benliğini değerlendirişi dışarıdan gelen tepkilerle, yani onay veren yaklaşımlar veya eleştirel yakla-şımlarla çok ilgilidir. Çünkü bu dönemde genç dış çevre içinde kendini arar. Çevresindekilerin onu nasıl değerlendirdiği önemlidir. Hakaret edilen genç onay-lanmadığını hisseder.
BENLİK SAYGISI ZEDELENİRSE GENÇ NE HİSSEDER?
Benlik saygısı bireyin kendisinde memnun olma ve kendisini değerli hissetmesi demektir.
* Hakarete ve kötü muameleye maruz kalan çocuk veya genç kendisini değersiz hisseder. Bir süre sonra ebeveyninin haklı olduğuna ve işe yarama-dığına inanır. Yeterince sevilmediklerini düşünür.
* Bazı gençler maruz kaldıkları bu süreci bastır-mak için evden uzaklaşma, intihar etme girişme-lerinde bulunabilir. Bazıları da bu durumu bastırmak için agresif tepkiler verebilir.
* Gencin benlik saygısı düştükçe ruhsal sağlığı ne-gatif etkilenir. Mesela sinirlilik, iştahsızlık, uykusuzluk gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Öyleyse Ne Yapmalı?
Unutmayın, siz ana babaların ilgisi ne denli nite-likli ve yoğun olursa çocuğunuzun benlik saygısı o denli yüksek olur. Benlik saygısı yüksek bir çocuk ise toplum içindeki söz, tavır ve davranışlarına dikkat eder, kendini değerli hisseder ve bunlara bağlı olarak daha başarılı ve mutlu olur.
Bütün bu nedenlerden dolayı ilk sosyal çevre olan ailenin söz, tutum ve davranışlarına çok dikkat et-meleri gerekmektedir. Bu sebeple ergenlikte benlik kavramının şekillendiği unutulmamalı, bu konuda hassas olunmalıdır.
Ergenlere Özel: Haberdar Et !
Merhaba ergen arkadaşım. Bazen büyükler de hata yapabilir. Ve bu hataları bizim için çok fazla önem arz eden hatalar olabilir. Bu durumlarda tep-kisel olmak veya tamamen susmak yerine duru-mundan ebeveynleri haberdar etmelisin. Senin neler hissettiğini bilebilirlerse biraz bile olsa daha dikkatli davranacaklardır. Bu dönemde kendine ait değerleri net bir şekilde belirlemeli, nitelikli ortamlar ve kitaplar tercih etmelisiniz. Bütün bunlar benlik kavramını nitelikli bir şekilde güçlendirecektir. Önemli olan, değerlerine sahip çıkarak benlik saygısı kazanmaya çalışmandır.