Mısır demokrasi adımları atarsa ilişkiler düzelir
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 'Mısır yönetimi demokrasi için adımlar atarsa, insan hakları ihlallerini ve zulmü durdurursa Mısırla ilişkilerimizi düzeltiriz' dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TRT Haber'de konuk olduğu "Haber Ötesi" programında gündeme ilişkin soruları cevapladı.
Türkiye-Irak ilişkileriyle ilgili bir soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, Maliki yönetimi döneminde yanlış anlaşılmalar nedeniyle siyasi ilişkilerin durma noktasına geldiğini, ancak İbadi hükumetinin göreve gelmesiyle ilişkilerde yeni bir sayfa açıldığını kaydetti.
"Maliki döneminde her şey sıkıntıydı, her şey problemdi çünkü Maliki yönetimi olaylara sadece bir açıdan bakıyordu, mezhepsel açıdan bakıyordu ve ülkenin bölünmesine yol açtı. Zihinlerde bölünmesine yol açtı. Herkes dışlandı" diyen Çavuşoğlu, Türkiye'nin en başında Maliki'nin politikalarının ülkeyi kaosa ve bölünmeye götüreceği uyarısında bulunduğunu dile getirdi.
"Irak halkı bizim kardeşimizdir, herkes bizim için aynıdır, eşittir, ama Maliki'nin yöntemleri doğru değildir dedik" ifadesini kullanan Çavuşoğlu, "Dört sene sonra herkes anladı. İran bile anladı bunu. Irak'taki Şiiler de anladı ve herkes bizim çizgimize geldi. Irak halkı herkesten daha fazla bu değişimi istedi" diye konuştu.
Haydar el-İbadi hükumetinin ülkedeki her kesimi içine alan bir hükümet olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açıldığını ifade etti.
Maliki döneminde, Irak'la imzalanan 48 anlaşmadan hiçbirinin Irak parlamentosu tarafından onaylanmadığını anımsatan Çavuşoğlu, bu anlaşmaların uygulanması gerektiğini vurguladı. Çavuşoğlu, "Adeta soğuk dönem bitti. İlişkilere yeni bir ivme kazandırdık. Biz Irak'a her türlü desteği vermeye devam edeceğiz" diye konuştu.
Bağdat yönetimi ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasında imzalan petrol anlaşmasını ülkenin geleceği ve istikrarı açısından çok önemli bulduklarını belirten Çavuşoğlu, anlaşmanın yapılması için Türkiye'nin iki tarafı da teşvik ettiğini kaydetti. Irak'ın petrol ve doğalgazının Türkiye üzerinden üçüncü ülkelere satıldığına işaret eden Çavuşoğlu, "Önümüzdeki süreçte de bu konuda birlikte çalışmak istiyoruz. Kendi aralarındaki çekişmeden dolayı daha önce bizim Irak'tan aldığımız ya da Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden aldığımız petrol konusunda bazı anlaşmazlıklar oldu ama şimdi kendi aralarında anlaşma imzaladılar ve bu tür sorunlar ortadan kalktı" şeklinde konuştu.
Irak'la ekonomik ilişkilerin 12 milyar doların üzerinde olduğuna da değinen Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki ticaret hacmini 30-40 milyar dolara çıkarmak istediklerini ifade etti. Bakan Çavuşoğlu, terörle mücadele konusunda da Irak'a destek vermeye devam edeceklerini dile getirdi.
"Zulmü durdururlarsa Mısırla ilişkilerimizi düzeltiriz"
Ocak ayındaki Körfez turuyla ilgili bir soru üzerine dışişleri bakanı olduktan sonra ilk ziyaretlerinden birini körfez ülkesine yaptığını belirten Çavuşoğlu, kalan körfez ülkelerine de Ocak ayında ziyarette bulunmak istediğini söyledi.
Katar'la Mısır arasındaki yakınlaşmaya da değinen Çavuşoğlu, Katar'ın diğer ülkelerle ilişkilerinin iyi olmasının arzu edildiğini, Mısır dışındaki sorunların çoğunun yapay olduğunu kaydetti.
Çavuşoğlu, Türkiye ile Mısır ilişkilerinin yeniden eski günlere dönüp dönemeyeceğine dair soruya, Türkiye'nin Mısır halkıyla hiçbir sorunu olmadığını, askeri darbeyle yönetimi ele geçiren Sisi yönetiminin Mısır halkına uyguladığı zulme itiraz ettiklerini belirterek şunları söyledi:
"Binlerce insanı sokakta katletmek insan haklarına aykırıdır, yaşam hakkı en doğal insan hakkıdır. Kaç tane siyasi mahkum olduğunu bilmiyoruz, 19 binden fazla insanı tutukladılar, bizim itirazımız bu rejimin zulmünedir. Mısır yönetimi demokrasi için adımlar atarsa, insan hakları ihlallerini ve zulmü durdurursa biz tabi ki Mısırla ilişkilerimizi düzeltiriz. Mısır halkının her zaman yanında olacağız."
"Rusya'ya Kırım Tatarları ve Suriye konusunda yapılan yanlışlar aktarıldı"
Türkiye-Rusya ilişkilerine ilişkin soruyu da yanıtlayan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye ziyareti sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e Kırım Tatarları ve Suriye konusunda yapılan yanlışları aktardığını söyledi. Çavuşoğlu, Kırım Tatarlarından cezalandırılan insanların listesiyle yapılan baskı politikalarına ilişkin ayrıntının Putin ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'a iletildiğini kaydetti.
Çavuşoğlu, Rusya'ya uygulanan ambargoya katılmama sebeplerini açıkladıklarını belirterek, Rusya'ya ihracatın azalmasının sebebinin ambargolar nedeniyle Rus halkının alım gücünün azalması olduğunu belirtti.