Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in Sözcüsü Dimitriy Peskov, Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerde bazen ''ufak tefek'' sorunların ortaya çıktığını, ancak bunun da iki ülke arasındaki ilişkilerin yoğunluğunun seviyesini gösterdiğini söyledi.

Hükümet sözcüsü Peskov, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Rusya'ya yaptığı 4 günlük ziyareti Rusya'nın Sesi Radyosu'nun Türkçe servisi bölümüne değerlendirdi.

Peskov, Gül'ün ziyaretinde iki ülke ilişkilerinde yeni bir aşamaya geçildiği yorumları hakkında, ''Bunlara katılıyorum. Sayın Gül'ün Moskova ziyareti, devlet ziyareti son derecede başarılı geçti. Sonuçları itibariyle çok verimli bir ziyaret oldu'' dedi.

-''İLİŞKİLERİMİZE STRATEJİK ORTAKLIK SIFATI LAYIK''-

Türkiye ile Rusya arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilere çeşitli dönemlerde değişik tanımlamaların yapıldığını ifade eden Peskov, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Yanılmıyorsam 2000'li yılların başlangıcından itibaren genel olarak stratejik ortaklıktan bahsediyoruz ve hakikaten ülkelerimizin ilişkilerine aslında bu sıfat layıktır. Birbirine çok yakın olan Rusya ve Türkiye'yi birçok menfaat birleştiriyor. Tabii ufak tefek anlaşmazlıklar da çıkıyor ara sıra. Ama bu iki komşu arasında kaçınılmaz ve hatta bazen bu anlaşmazlıklar ilişkilerimizin ne kadar yoğun olduğunu gösteriyor. Çünkü ilişkiler yoksa anlaşmazlıklar olmuyor."

Cumhurbaşkanı Gül'ün ziyaret programının çok yoğun geçtiğini, Gül'ün Rusya Parlamentosunda çok önemli görüşmelerde bulunduğunu ifade eden Peskov, ziyaretin çok içerikli ve çok başarılı olduğunu kaydetti.

Putin'in de gerek baş başa gerekse heyetler arası temaslarda yapıcı görüşmelerde bulunduğunu belirten Peskov, bunlarda, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin çok geniş yelpazesi üzerinde durulduğunu, gerek enerji işbirliği, gerek nükleer enerji alanındaki muhtemel işbirliği, gerekse gümrükler problemi, ulaştırma alanındaki işbirliğinin gündeme geldiğini, askeri ve teknik işbirliği ile insani işbirliğinin de konuşulduğunu bildirdi.

Peskov, iki ülke arasında bu şekildeki yüksek düzeyde temasların ilişkilerin daha üst seviyelere çıkarılmasına büyük katkı sağladığını söyledi.

-''ENERJİ KONUSU İLİŞKİLERİMİZDE İLERİDE ÇOK ÖNEMLİ ROL OYNAYACAK''-

Türkiye ve Rusya arasında nükleer elektrik santrali inşaatı dışında bir projenin gündemde olup olmadığının sorulması üzerine Peskov, ''Evet. Şimdi doğal gazın teslimatlarıyla ilgili para miktarları mal mübadelesinde çok önemli bir yer işgal ediyor. Bu da devam edecek. Bunun bazı menfi tarafları var, dengesizlik açısından ticarette. Her iki tarafın paylaştığı anlayışa göre bu dengesizliğin giderilmesi amacıyla mutlaka gerekli tedbirleri almamız gerek. Ve her iki taraf buna hazır. Yalnız enerji ileride de çok önemli bir rol oynayacak" dedi.

Peskov, nükleer santral konusunda da şunları kaydetti:

"Şimdi yapılan ihaleye Rus şirketleri Türk şirketleriyle ortaklaşa katılıyor. Şansları çok yüksek. Nihai görüşmeler yapılmaktadır. Son detaylar incelenmektedir. Ve ümit edelim ki bu uzun vadeli bir proje, çok yapıcı iktisadi ilişkilerimizin temel taşlarından birini oluşturacak geleceğimiz için. İlgili Rus şirketinin teklif ettiği şartlar ara sıra pazarlık konusu olmakla birlikte çok karlı ve teklif edilen şartlar gelecekte de karlı olacağından bu gözle bakmak lazım. Mesela fiyat veriliyor, enerji fiyatı veriliyor ki bu enerji bu olası santralde üretilecek. Yalnız bu bugünkü fiyat değil. Santral devreye girdikten sonra uygulanacak fiyatlar. Santral her şey yolunda giderse 2012 yılından sonra tamamlanmasına yaklaşacaktır. Dolayısıyla detaylar üzerinde çalışıyoruz."

-LUKOIL'IN TÜRKİYE'DEKİ YATIRIMLARI-

Peskov, iki ülke arasında başka projelerin de bulunduğunu belirterek, ''Petrol şirketlerimizden (Lukoil) biri Türkiye'de bazı petrol istasyonlarını satın aldı. Lukoil Türk pazarındaki faaliyetlerine devam etmeye kararlı'' dedi.

Rus firmalarının Türk pazarındaki faaliyetlerine gelecekte de destek vermeye ve bunları teşvik etmeye hazır olduklarını vurgulayan Peskov, Türkiye'de gaz depolama tesislerinin kurulmasıyla ilgili bazı projelerin bulunduğunu, konunun uzmanlar arasında görüşüldüğünü, ilişkilerin sırf doğal gazla ve petrolle sınırlı olmadığını ifade etti. Peskov, enerjinin her iki ülke için de stratejik bir alan olduğunu söyledi.

Gül'ün ziyaretinde Rus tarafının Güney Akım projesi konusundaki tutumunu anlatmaya çalıştığını kaydeden Peskov, Türk tarafının da diğer projelerden bahsettiğini ve tüm bu konular hakkında görüş alışverişinde bulunulduğunu ifade etti.

-''MAVİ AKIM-2 YÜKSEK SEVİYEDE İSTİŞARE EDİLİYOR''-

Peskov, Mavi Akım-2 projesinin görüşmelerde gündeme gelip gelmediğinin sorulması üzerine de "bunun yüksek düzeyde, geniş çerçeveli olarak konuşulduğunu, siyasi irade beyan edildiğini, bundan sonra detayları uzmanların ele alacağını, bakanlıklar arasında bu diyaloğun mutlaka sürüdürüleceğini" belirtti.

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl yaklaşık yüzde 30 artığını ifade eden Peskov, her iki ülkenin de ticaret hacminin artırılması yönünde istekli olduğunu kaydetti. Peskov, ekonomik krizin bazı olumsuz etkilerinin görülebileceğini, ancak önemli olanının, iki tarafın da ticaret hacmini artırmayı istemesi ve bu yönde çaba harcaması olduğunu ifade etti.

-''TÜRK ŞİRKETLERİNİN RUSYA'DAKİ POZİSYONLARI SON DERECE SAĞLAM''-

Peskov, Rusya'da faaliyet gösteren Türk şirketleri ile ilgili olarak da Türk firmalarının aktif faaliyet gösterdiğini, özellikle beyaz eşya ve elektronik alanında faal olduklarını söyledi.

Rusya'da fabrikalar açıldığını ve bunların başarıyla çalıştığını anlatan Peskov, ekonomik kriz nedeniyle ufak bir yavaşlamanın olabileceğini, ancak genel olarak Türk şirketlerinin pozisyonlarının son derece sağlam olduğunu, pazarda belli bir paya sahip bulunduklarını bildirdi.

-''İKİLİ TİCARETTE RUBLE VE TL KULLANIMI ÇOK FAYDALI OLABİLİR''-

Cumhurbaşkanı Gül'ün ziyaretinde ikili ticarette milli para biriminin kullanılması konusunun gündeme geldiğini de hatırlatan Peskov, bunun çok ilginç bir inisiyatif olduğunu belirtti.

Peskov, rublenin bölgesel bir para birimi haline getirilmesiyle ilgili konunun Rusya'da bir yıldan fazladır çok değişik ölçeklerde konuşulduğunu belirterek, ''Hatta ruble artık Bağımsız Devletler Topluluğu'na üye bazı ülkelerle ticaretimizde kısmen kullanılmaya başlandı ve hakikaten bu uluslararası ekonomik belirsizlik sırasında böyle bölgesel rezerv, yedek dövizlerin kullanılması çok ilginç ve faydalı olabilecek bir uygulamadır'' diye konuştu.

Bu konunun ciddi ve detaylı görüşmeleri gerektirdiğini kaydeden Peskov, ''Taraflar buna hazırdır ve zamanla bu mümkün değil diyemeyiz. Tam tersine, şüphem yok ki bu konuyu görüşmeye taraflar devam edecek'' dedi.

-KAFKASYA PLATFORMU

Peskov, Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformunun kapsamının ileride genişleyip genişlemeyeceğinin sorulması üzerine ise şunları söyledi:

''Aslında bölgesel ülkeler, kendi bölgesel kaderlerini tüm üçüncü güçlerden daha iyi biliyor. Üçüncü ülkelerin katılımı bazen yardımcı olabiliyor. Bazen de zarar getirebiliyor. Her şeyin siyasi açıdan dengeli olması şarttır. Aksi taktirde zarar da getirebilir. Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu Gül ve Putin arasındaki görüşmelerde detaylı olarak ele alınmadı. Ama şu an çalışmakta olan bazı mekanizmalar var. Gerek uluslararası gerekse bölgesel düzeyde. Dolayısıyla bu çok yapıcı bir inisiyatifi mevcut olan mekanizmalara çok doğal şekilde entegre ettirmemiz gerekiyor. Bunu başarabildiğimiz zaman hepimiz ortaklaşa başarılı olabileceğiz."

-''ABD'NİN FÜZE KALKANININ GEREKÇESİ İRAN GÖSTERİLİYOR AMA İRAN OLAMAZ''-

ABD'nin doğu Avrupa ülkelerine yerleştirmeyi planladığı füze kalkanı konusundaki son durumla ilgili bir soru üzerine de Peskov, ''Amerika, Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ne füze kalkanı yerleştirme sebebini İran'dan gelebilecek muhtemel bir tehlike olarak gösteriyor. Bizim uzmanlarımız ve bazı diğer ülkelerin uzmanları böyle bir tehlikenin en azından görülebilecek bir gelecekte teknik olarak mümkün olamayacağını söylüyor'' diye konuştu.

Bu yüzden ABD'nin füze kalkanına İran'ın gerekçe olamayacağını ifade eden Peskov, Rus askeri uzmanlarının, Amerikan füze kalkanının Rusya'nın stratejik potansiyeline yönelik olduğu görüşünü savunduğunu kaydetti.

Peskov, ABD'nin bu planlarını hayata geçirmesi halinde Rusya'nın da buna karşı tedbir almaya mecbur kalacağını ifade etti.

NATO'nun geçen yıl Bükreş'te yapılan zirvesinde Avrupalıların NATO'yu bu füze kalkanı projesine dahil etmek için çok çaba sarf ettiğini belirten Peskov, ''Yalnız gerçekten objektif bakmamız gerekiyorsa şunu itiraf edelim ki, bu bir Amerikan projesi. Avrupa kıtasında Avrupalıların talebi olmadan başlatılan bir proje. Sadece ikinci ve üçüncü aşamada, Amerikalılar NATO ve Avrupalılarla ufak tefek ortaklıklardan bahsetmeye başladılar'' dedi.

ABD'nin bu sayede stratejik potansiyelinin bir kısmını Avrupa'da bulunduracağını ifade eden Peskov, şunları söyledi:

''Kanaatimize göre stratejik dengemizi bozabilecek nitelikte bir projedir. Büyük bir memnuniyetle Washington'dan gelen çok daha yapıcı sesleri duyuyoruz. İlgi ve ümit ile karşılıyoruz. Eğer Washington bütün gerçekleri inceleyecekse bu plan Rusya dahil olmak üzere üçüncü ülkelerin menfaatlerini göz önünde bulundurarak değiştirilirse gerek Rusya, gerekse Amerika, Türkiye ve bütün Avrupa kıtasının çıkarlarına ve güvenliğine yardımcı olacaktır. Durum herhangi bir tehlikeyi üçüncü ülkenin çıkarlarının pahasına çözmektir ve bu çözüm anlamına gelmiyor. Tam tersine yeni boyutlu problemleri gündeme getiriyor.''

ajanslar