Rusya, Orta Asya'daki askeri varlığını artırıyor
Eski Sovyet ülkelerinin NATO üyelikleri hedefine doğru ilerlemeleri ve NATO'nun genişleme sürecini askıya alarak uzlaşı sağlamaya yanaşmaması Rusya'yı harekete geçirdi
Gürcistan'ın özerk bölgesi Abhazya'daki barış gücü askerlerini yüzde 50 artırarak 3 bine çıkaran Rusya, Sivastopol'da bulunan Karadeniz filosundaki askerî varlığını da artırma kararı aldı. Buna göre üste bulunan 35 savaş gemisi 100'e, asker sayısı da 11 binden 25 bine çıkarılacak.
Rusya, Kırgızistan'da bulunan Kant Hava Üssü, Tacikistan'da bulunan 201. Motorize Piyade Üssü ve bağlı diğer birimleri güçlendirme kararı aldı. Moskova'nın Kant üssündeki askerî varlığını güçlendirme kararını Rusya Hava Kuvvetleri Komutanı Aleksander Zelin, CSTO'nun önemine işaret ederek açıkladı. Buna göre Kant üssüne An-26 ulaştırma uçakları, Su-27 savaş uçakları ve üste bulunan 500 askere ek 400 asker gönderilecek. CSTO Genel Sekreteri Nikolay Bordyuzha, üste yapılacak gelişimin Rusya'nın savaş gücü kabiliyetinin güçlendirilmesi çalışmalarında ne kadar kararlı olduğunun işareti olarak görülmesini istedi. Bişkek, Moskova'dan sınırlarının korunması, üs ve askerî personelin eğitimi konusunda da destek istiyor.
Rusya'nın Orta Asya ülkelerine yönelik askerî güvenlik şemsiyesi oluşturma çabasının bir örneği de Tacikistan'da gerçekleşti. Bordyuzha, 201. Motorize Piyade Üssü'nün gelişimi ile ilgili değerlendirmesinde, "Bu CSTO üyesi ülkelerin güvenliklerinin artırılmasına yönelik bir çabanın sonucudur." dedi. Duşanbe üssü, 11 Eylül sonrası bölgeye düzenlenen operasyonlarda destek sağlanması amacı ile oluşturulmuştu. Rusya, Özbekistan'da bulunan askerî üssünün de geliştirilmesi ve modernize edilmesi için çalışmalara başladı. Taşkent, ABD'nin bölgedeki Hanabad üssünü Andican olayları nedeni ile kapatmıştı.
Batı da bölgeyi gündemine aldı
Rusya, güvenlik politikalarının yanı sıra Bağımsız Devletler Topluluğu ve Şanghay İşbirliği Örgütü gibi teşkilatlar yoluyla da bölge ülkeleriyle ilişkilerini yeniden sıkılaştırıyor. Bölge ülkelerinin toplam dış ticaretlerinin yüzde 80'i Rusya ile gerçekleşiyor. Bölgede üniversite bitiren gençlerin hayalinde Rusya'ya gidip iş bulmak var. Her üç aileden bir kişi Rusya'da gurbette çalışıyor. Kazandığı parayı annesi, babası, eşi ve çocuklarının karınlarının doyması için gönderiyor.
Irak işgali nedeniyle Orta Asya'yı unutan Washington da yeni sayfa açmak için çaba sarf ediyor. Son dönemde Amerikalı yetkililerin bölge ülkelerine yönelik ziyaretleri bu çerçevede değerlendiriliyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Orta Asya sorumlusu Richard Boucher, Taşkent'te İslam Kerimov'la önceki hafta bir araya geldi. İki ülke ilişkilerinde yaşanan sorunlar masaya yatırıldı. Kerimov, Boucher'a hitaben yaptığı konuşmada, ziyaretin iki ülke ilişkilerini gözden geçirme adına büyük fırsat sağladığını söyledi. Boucher, Kırgızistan ve Türkmenistan'a da uğradı. Türkmen lidere Azerbaycan'la ilişkileri geliştirme tavsiyesinde bulundu. Almanya şansölyesi Angela Merkel de Batı'nın Orta Asya ülkelerine yönelik çalışmalarında yetersiz kaldığını itiraf ederek şu değerlendirmelerde bulundu: "Orta Asya ülkeleri ile halletmemiz gereken masada birçok konu var: Enerji kaynaklarının ulaşım yollarının çeşitlendirilmesi, terörle mücadele, güvenlik, sürdürülebilir ekonomik büyüme, hukuk, insan hakları ve demokrasinin desteklenmesi." Ancak Batı'nın yeniden bölgede güven kazanması için açıklık ve şeffaflık temelinde yeniden stratejisini gözden geçirmesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
ZAMAN