İnsan sağlığı üzerinde çalışmalarını sürdüren tıp dünyası, 1990'lı yıllarda margarinleri katılaştırmakta kullanılan hidrojenize sisteminin sakıncalarını ortaya çıkardılar. Katılaştırma sırasında ortaya çıkan "trans yağ" asitlerinin LDL denilen kötü kolestrolü yükselttiği ve HDL denilen iyi kolestrolü düşürdüğü anlaşıldı.

ABD'nin Boston kentindeki Harvard Kamu Sağlığı Okulu'ndan Dr. Frank B. Hu, trans yağ ile ilgili yaptıkları bir araştırmayı açıkladı. Hu, yaptıkları çalışmanın, kanlarındaki trans yağ seviyesi yüksek olan kadınların, olmayanlara göre kalp krizi geçirme riskinin üç kat fazla olduğunu ortaya çıkardığını söyledi.

İnsan vücudunun trans yağ üretmediğine ve bu yağların kaynağının sadece alınan besinler olduğuna dikkati çeken Hu, özellikle hamur işleri, kraker ve kızartılmış yiyeceklerin bu açıdan zengin olduğunu ifade etti. Hu, ABD'de hidrojene yağların ve bu yağı içeren diğer besin kaynaklarının kullanımının kısıtlanmasının kalp-damar hastalıklarının azalmasına da yardımcı olacağını kaydetti.

Tıp dergisi Circulation dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Hu ve arkadaşları takip eden 6 yıl içinde, sağlıklı 327 kadınla karşılaştırılan kadınlardan trans yağ oranı yüksek 166'sının kalp krizi geçirdiğini tespit etti.

KIZARTILMIŞ PATATES TRANS YAĞ DEPOSU

Bilim adamları, araştırmalarının, trans yağların kalp sağlığına zararlı etkilerini göstermek için yeni kanıtlar ortaya koyduğunu söyledi.

Trans yağların kalp damar sağlığı açısından zararlı olduğu uzun zamandır biliniyor. Bu yağlar özlikle fast food restoranlarda (özellikle kızarmış patateste) bol miktarda kullanılıyor.

ABD'nin New York şehrinde, 1 Temmuz 2008'den itibaren bir uygulamayı hayata geçirdi ve bütün yemeklerde trans yağ kullanımı yasakladı. Karar, içinde McDonald's ve Burger King gibi restoran zincirlerinin de bulunduğu 24 bin işletmeyi kapsıyor.

TRANS YAĞI TÜRKİYE'DE KULLANMAYI SÜRDÜREN 2 FİRMA

Türkiye'deki margarin üreticileri, 1990'lı yılların sonunda başlattıkları dönüşümü 5-6 yıllık bir sürede aşamalı olarak gerçekleştirdiler. Türkiye'de margarin üretiminin yüzde 92'sini gerçekleştiren Unilever, Besler (Ülker), Marsan (Sabancı), Turyağ ve Küçükbay firmaları bitkisel yağları hidrojenize etmeden katılaştırmayı sağlayan teknolojiyi kullanmaya başladı.

2006'dan itibaren, Türkiye'nin en büyük üreticileri, kalp krizlerine neden olan trans yağı margarinden uzaklaştırdılar. Sağlık Bakanlığı da üretici firmaların önünü açmak amacıyla, büyük üreticileri koruyan bir karar aldı. Margarin kutularının üzerine "trans yağ yoktur" ibaresinin yer aldığı etiket konulmasını kararlaştırdı.

2004 yılında dernekleşme yoluna giden margarin üreticileri, 2004'te Mutfak Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği'ni (MÜMSAD) kurdular.

MÜMSAD, 13 firmayı temsilen 31 üyeye sahip bulunuyor. MÜMSAD çatısı altında margarin sanayini

- Besler (Ülker),
- Unilever,
- Marsan,
- Turyağ ve
- Küçükbay;

mutfak ürünleri sanayini
- Besan (Unilever),
- Nestle,
- Örgen (Ülker),
- Dr. Oetker;

bitkisel çay sanayini
- Arifoğlu,
- Doğa,
- Doğadan,
- Martin Bauer temsil ediyor.

MÜMSAD üyesi margarin markaları

- Sana,
- Bizim,
- Terem,
- Halk,
- Becel,
- Sabah,
- Yayla,
- Evin,
- Kalbim,
- Luna,
- Rama,
- Luna
- Tereyağötesi,
- Hüner,
- Luna Minerella,
- Becel Pro.activ,
- Kalbim Benecol,
- Orkide.

ÇATI ALTINDA BULUNMAYAN 2 MARKA HANGİSİ?

MÜMSAD, trans yağı üretiminde bulundurmayan üreticileri ve markaları çatısı altında bulunduruyor. Bu çatı altında bulunmayan iki üretici var. Maalesef ikisi de birlik çatısı faaliyet gösteriyor.

Yüzde 8'lik Pazar payına sahip olan Trakya Birlik ve Tariş, üretimini halen eski yöntemle sürdürüyor. Sağlık Bakanlığı da bundan dolayı Trakya Birlik'in ürünü olan Birma'ya ve Tariş'in ürünü olan Tama ve Tarin'e "Trans yağ yoktur" etiketi yapıştırmasına izin vermiyor.

Trakya Birlik ve Tariş'ten alınan bilgiye göre, her iki firma da gerekli dönüşüm yatırımlarını bu yıl tamamlayacak ve 2009'tan itibaren yeni teknoloji ile margarin üretimine geçecek.

Ekoyol.com