Irak hükümeti, petrol rezervini 2003 yılında Saddam Hüseyin'in devrilmesinden bu yana ilk kez yabancı petrol şirketlerine açıyor. Dün başlayan ve bugün de devam edecek ihalelerle aramaya açılan rezervin büyüklüğü 7 milyar doları buluyor. Aralarında Türkiye Petrolleri Anonomi Ortaklığı'nın (TPAO) da bulunduğu 41 büyük petrol şirketi, ABD askeri işgalinden bu yana açılan ilk petrol ve doğalgaz ihalelerinde, ülkenin en değerli altı petrol sahasında üretimin artırılması ve iki doğalgaz sahasının da işletmeye hazırlanması için rekabet ediyor. Hizmet anlaşmaları 20 yıl süreli olacak.

PETROL ŞİRKETLERİ RİSK DİNLEMEDİ

Irak'ın devlet petrol sanayiinden gelen eleştiriler, Petrol Bakanı'nın maruz kaldığı baskılar ve sözleşmelerin bazı hükümleri bile bu girişimleri riskli kategorisine sokuyor ancak büyük petrol şirketleri yine de var olan potansiyelin girişimleri cazip kılacak kadar büyük olduğunu söylüyorlar. Irak, 115 milyar varil ile dünyanın üçüncü büyük petrol rezervine sahip. Ancak bu tahmin, yaklaşık 30 yıl öncenin sismik verilerine dayalı. Bugün bazı uzmanlar, ülkede buna ilaveten 45-100 milyar varil çıkarılabilir hampetrol bulunduğunu tahmin ediyorlar. Bu durumda Irak'ın toplam petrol rezervleri, 267 milyar varil ile dünyanın en büyük petrol rezervine sahip olan Suudi Arabistan'a yaklaşıyor.

TV'DEN CANLI YAYINLADILAR

Irak'ın kanıtlanmış doğalgaz rezervleri ise 112 trilyon metreküp civarında. Ülkede kullanım imkanı olmadığı için, çıkarılan doğalgazın yüzde 60'ı yakılarak tüketiliyor. Bağdat hükümeti, güneydeki doğalgaz sahasında bu yönteme son verilebilmesi için Royal Dutch Shell ile anlaşma yaptı. Hükümet dün başlayan ihalelerde şeffaflık adına ihale sürecini de TV'den canlı olarak yayınladı. Petrol için yeterlilik alarak ihaleye giren uluslararası şirketlmer arasında BP, Chevron, Nippon Oil, Petronas, Exxon Mobil, Royal Dutch Shell, Gazprom, Total ve TPAO da bulunuyor.

Karamehmet'ten sonra Doğan da K. Irak'a girdi

Doğan Holding, bağlı ortaklığı Doğan Enerji'nin, Kuzey Irak'taki Erbil ve Khalakan sahalarında arama ve üretim projeleri yürütmek üzere kurulan iki ayrı şirkete yüzde 50'şer ortak olduğunu açıkladı. Doğan Holding'ten yapılan açıklamada, iştirak edilen proje şirketlerindeki diğer hissedarların İsviçre ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) kökenli kurumsal yatırımcı kuruluşlar olduğu belirtildi ancak isim verilmedi. Bu sahalarda petrol üretiminin başlamasına kadar geçecek sürelerde yapılacak yatırım harcamalarının 80 milyon dolarının Doğan Enerji tarafından karşılanacağı ifade edildi.

ERBİL'DE PETROL ÇIKARACAK

Buna göre toplam 80 milyon dolarlık yatırım harcamasının yarısı bu yıl içinde yapılacak. Açıklamaya göre, üretim dönemi imtiyazı 20 yıl olan söz konusu projelerden Erbil sahasında petrol keşfi yapıldı, üretime ise 2011'de başlanacak. Khalakan sahasındaki faaliyetler ise bu yıl içinde sismik veri toplama çalışmaları ile başlayacak ve gelecek yıl açılacak bir arama kuyusuyla devam edecek. Kuzey Irak'da daha önce de Mehmet Emin Karamehmet'in ortağı olduğu Genel Enerji petrol üretimine başlamıştı. Genel Enerji, İngiliz Heritage Oil ile birleşeceğini açıklamıştı.

Petrol için sınırları aşan ortaklık yaptılar

İhale aşamasında bazı şirketler birlikte teklif verdi. İhalye öncesi Royal Dutch Shell ortaklık için Çin şirketleriyle görüşmeler yaptı. Çin'in CNPC şirketi ABD'li petrol şirketleriyle müzakereler yaptığını duyurdu. Fransız Total, ABD'li Chevron ile ekip oluşturdu. Rus Lukoil de ihaleye Amerikalı ConocoPhillips ile ortak girmeye hazırlanıyor. Uzmanlar, bazı ortak girişimlerin ihale sürecinde de olabileceğini belirttiler.

Etiketler: Petrol ortak sınır