BORSA tarihinin en büyük borsa operasyonu olarak nitelendirilen ve 54 kişinin göz altına alındığı 'manipülasyon operasyonu'ndan patronların zulaları çıktı. Operasyon kapsamında yapılan teknik takip ve incelemelerde, bazı patronların yurtdışında bulunan zulalarındaki paralarla, değeri düşen hisselerinin, değerini yükseltmeye çalıştığı belirlendi. Borsada bu tür işlem yapanlara 'bıyıklı yabancı' deniyor. Bıyıklı yabancı sistemi, yerli yatırımcılar, yurtdışında özellikle vergi cenneti ülkelerde fon kuruyorlar ya da hesap açtırıyorlar. Bu fonlar üzerinden İMKB'de işlem yaparak hem vergi ödemekten kurtuluyorlar hem de gelirlerini gizlemiş oluyorlar.

ZULALARINI KULLANDILAR

BORSA tarihinin en büyük operasyonununda gözaltına alınanlar arasında borsanın en büyük oyuncusu Ziya Sesel de Türkiye'de ilk 'bıyıklı yabancı' sistemini getiren kişi olarak biliniyor. Sesel'in bu sistemi daha sonra borsadaki büyük oyuncular ve bazı şirket patronları tarafından kullanıldığı iddia ediliyor. 3 kişinin tutuklu geri kalanının tutuksuz yargılanacağı borsadaki manipülasyon operasyonu kapsamında 150'ye yakın işadamının da ifadeleri alınacağı belirtiliyor. Şişli Cumhuriyet Savcılığı tarafından yürütülen manipülasyon operasyonunun hazırlıkları yaklaşık 6 ay sürdü. Bu süre içinde, borsadaki işlemlerle ilgili ayrıntılı bilgiler elde edildi.

Bu çerçevede SPK'nın, MASAK'ın ve mali şubenin yaptığı takip ve araştırmalarda, İMKB'de işlem gören holdinglerin hisseleri ile ilgili de bazı ipuçları elde edildi. Yine bu takip ve incelemeler sırasında, zula tartışmalarının yaşandığı dönemde, bazı holdinglerin hisselerinin değerini düşürmemek için, yurtdışındaki zulalarını hisseleri almak için kullandıkları ortaya çıktı. Holdinglerin bu yöntemi, yabancı bankalar ve yatırım kuruluşları üzerinden yaptığı da tespit edildi.

Teminat veren holding kim?

İNCELEMELERE göre, hisseleri borsada işlem gören Türkiye'nin önde gelen holdinglerinden birinin, küresel krizle birlikte hisselerinin 1 TL'nin altına gerilemesi nedeniyle zor durumda kaldığı saptandı. Söz konusu holdingin, şirketlerinin hisselerini teminat göstererek, yurtdışından büyük ölçüde kredi kullandığı, hisselerin düşmesiyle birlikte kreditörlerin gruptan ek teminat istedikleri tespit edildi. Ek teminat bulamayan holdingin de, çareyi yurtdışında bir bankada bulunan parasını kullanarak hisselerini yükselttiği, böylece ek teminat vermekten kurtulduğu saptandı. Ekonomi çevrelerinde bu holdingin hangisi olduğu merak ediliyor.

Operasyon 230 kişiyi kapsıyor

BORSADA manipülasyon operasyonu kapsamında göz altına alınan 54 kişinin dışında, bu kişilerle ilişkisi bulunanların da olduğu belirtildi. Bu çerçevede araştırılan kişi sayısının yaklaşık 230 olduğu, bunların 30'unun sanatçılardan, 150'sinin de patronlardan oluştuğu bildirildi. 54 kişinin dışındaki kişilerle ilgili olarak, gözaltına alınan kişilerin ifadeleri doğrultusunda yapılan incelemenin ardından işlem yapılıp yapılmamasına karar verilecek.