Aradan geçen yaklaşık 2 yılda  ne bütün failler, ne yapının tam fotoğrafı ortaya çıktı. Konuyu yakından takip eden Star Gazetesi Ankara Temsilcisi Şamil Tayyar,  Neşe Düzel'le yaptığı ropörtajda, davanın seyrine ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. Tayyar, Ergenekon davasında "gizli" pazarlıkları, kimlere dokunulamadığını, bundan sonra ne olacağını, kimlere dokunulabileceğine dair fikirlerini paylaştı.

İşte Taraf Gazetesi'nden Neşe Düzel'in, Şamil Tayyar'la yaptığı ropörtajdan çarpıcı notlar:

....

İkinci İddianame'ye de baktığımızda, Ergenekon'un en tepesinde darbecilikle suçlanan gene sadece iki emekli general var. Bunlar gerçekten örgütün en tepedeki isimleri mi?

Birinci ve İkinci İddianameleri topladığınızda 142 sanık var. Ayrıca dokuz ve onuncu dalga operasyonlarla ilgili olarak 77 kişi hakkında da soruşturma devam ediyor.

Evet. Aslında çok kritik isimler olacak Üçüncü İddianame'de. Eski MGK Genel Sekreteri Tuncer Kılınç, eski Özel Harekât Daire Başkanı İbrahim Şahin, eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, Türk Metal Sendikası Başkanı Mustafa Özbek... Hepsi Üçüncü İddianame'de olacak. İkinci İddianame'ye gelince... Şu anda bir numaralı sanık eski Jandarma Genel Komutanı emekli General Şener Eruygur, iki numaralı sanık eski Birinci Ordu Komutanı emekli General Hurşit Tolon, üç emekli Albay Levent Ersöz, dört emekli albay Hasan Atilla Uğur, beş numaralı sanık da emekli General Veli Küçük. Darbe girişimleri onların görev yaptığı dönemde olmuş. Bu isimlerden sadece Eruygur ve Tolon için Ergenekon örgütüyle ilgili "kurucu üye ve üst düzey yönetici" tanımı yapılıyor. Diğer üç sanıkla ilgili sanıkla böyle bir ifade yok.

Bundan, Ergenekon'un kurucu üye ve tepe yönetici sayısının aslında iki generalden ibaret olmadığını mı anlamalıyız?

Tabii. Ergenekon'un ele geçirilen bir örgüt şeması var. Orada, "Ergenekon Başkanlığı" deniyor. Bu başkanlık beş ya da yedi kişilik bir "Konsey"i tarif ediyor. Şu anda sanık iki kişi var. Asgari üç kişinin daha bu konseyde olması lazım. Savcılar buraya kimleri oturtacaklar, bilmiyoruz.

Üçüncü'de mi belli olacak bu?

Üçüncü İddianame'ye, Eruygur ve Tolon'la aynı fonksiyonu icra eden veya o konseyde yer alan iki isim daha girebilir. Bunlar emekli asker ya da sivil olabilir. Ağırlıklarına baktığımız zaman ilk akla gelen isimler, Tuncer Kılınç, Sabih Kanadoğlu ya da Kemal Yavuz... Kılınç ve Yavuz'un ifadeleri alındı. Üçüncüye sanık olarak girerler mi henüz bilmiyoruz. Ama konseyin tamamlanması için en az üç kişiye daha ihtiyaç var. Bunlar kim bilmiyoruz.

Dava konusu olan Ergenekon örgütü kaç yılında kurulmuş?

Ele geçirilen belgelere göre, 1999'un ekim ayında kurulmuş. Aralıktan itibaren faaliyete başlamış. Aslında bu, ordu içindeki iktidar savaşının sonucunda ortaya çıkmış bir örgüt. Dava konusu olan Ergenekon, 28 Şubat kadrolarına karşı kuruldu. Bunların o dönemdeki rakipleri Batı Çalışma Grubu'ydu. 1998 yılı 30 ağustosta Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı emekli oldu. Onun emekli olmasıyla iki grup arasındaki
iktidar çatışmasında güç dengesi Ergenekoncular lehine değişmeye başladı. Çünkü Karadayı'nın yerine Hüseyin Kıvrıkoğlu genelkurmay başkanı oldu. Kıvrıkoğlu, bir yıl, Karadayı'nın kendisine emanet ettiği kadrolarla çalıştı. 1999 ağustosundaki Şûra'da ise kendi damgasını vurdu.

Ergenekon'un en az beş kurucusu var. Eruygur ve Tolon biliniyor. Diğer üçü, Üçüncü İddianame'de çıkacak. İlk akla gelenler Kanadoğlu, Tuncer Kılınç, Kemal Yavuz

Ne yaptı?

Eruygur, Tolon ve eski Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman, Kıvrıkoğlu'nun çok yakın çalışma arkadaşlarıdır. Onun döneminde güçlendiler. 1997'de Kıvrıkoğlu'na suikast girişiminde bulunulduğu iddiasını çok daha kolay aydınlatabiliriz bu yüzden. Kıbrıs'ta bir tören sırasında tribüne ateş açılmış ve Kıvrıkoğlu'nun önündeki birine oturan bir albay ölmüştü. Tatbikatı Özel Kuvvetler yapıyordu. Özel Kuvvetler, Genelkurmay Başkanlığı'na bağlıdır. Burası karanlık bir noktadır. Kıvrıkoğlu'nun genelkurmay başkanı oluncaya dek 1998 yılı boyunca uçağa binmediği ve özel programlara katılmadığı anlatılır. Gerçi, aradan epey zaman geçtikten sonra 28 Şubat kadroları içinden Ergenekoncularla işbirliği yapanlar oldu. Mesela Genelkurmay Adli Müşaviri Erdal Şener... Aynı şekilde Susurluk'un içindeki bazı kadrolar da daha sonra Ergenekon'la işbirliği yaptılar. Mesela Veli Küçük, Sami Hoştan, İbrahim Şahin... Ama 28 Şubat'ın lider kadrosundan Çevik Bir bugün ortalıkta yok mesela...

28 Şubat darbesinde genelkurmay başkanı İsmail Hakkı Karadayı'ydı. Bugün Karadayı'nın kasetleri yayınlanıyor. Bu kasetlere göre Karadayı, 367 kararı için baskı yapıyor, ANAP ve DYP'yi birleştirmeye çalışıyor. Karadayı da mı daha sonra Ergenekonculara yakınlaştı?

Karadayı genelkurmay başkanı olmasına rağmen 28 Şubat'ın lideri değildi. Karadayı alt kadroları sert buluyordu. 28 Şubat'ın lider kadrosu Çevik Bir ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Güven Erkaya'ydı. Batı Çalışma Grubu'nu da Erkaya kurdu. Daha sonra Batı Çalışma Grubu güç kaybetti. Yerine Ergenekon parladı. 28 Şubat kadrolarıyla Ergenekon arasında iktidar kavgası yaşanmış olsa da, AK Parti'nin iktidar olması üzerine, 28 Şubat'ın tasfiye olmuş bazı isimleri, Ergenekon'la mutabakata girdiler. Karadayı da böyle bir zımni mutabakata girmiş gözüküyor.

28 Şubatçılar Amerikan karşıtı değillerdi. Ergenekoncular ise Amerikan karşıtı ve Rusya'yla işbirliği kurulmasını istiyorlar. İki darbeci grubun arasındaki ideolojik farklılık bu muydu?

Ergenekoncular başta Amerikan karşıtı değillerdi. Onların Avrasya politikası, Rusya'yla ve Almanya'yla yakınlaşma politikaları 1 Mart 2003 tezkeresinden sonra başladı. 1 Mart tezkeresinde AK Parti hükümetiyle Amerika arasında yaşanan gerginlikten yararlanmak istediler. Zaten 2003-2004 yıllarında darbe planları hazırlamaya cesaret etmelerinin bir sebebi de budur. O tarihte Amerika, AK Parti hükümetini hırpalamak ve burnunu sürtmek adına hükümet karşıtı faaliyetleri engelleyici olmadı. Ama bunların darbe yapacağını

Amerika, hükümete darbe bilgisini vererek mi Ergenekona müdahale etti?

Hem siyasi iktidarı bilgilendirerek bence müdahale etti. Ayrıca Amerika'nın bilgisi olmadan ve onun desteğini almadan Türkiye'de darbe yapamazsınız. Dolayısıyla o dönemde AK Parti hükümetinin de darbecileri kontrol etmeye çalıştığını görüyoruz.

Ergenekon davasının tümüne bir darbe hazırlığının davası olarak bakmak mümkün mü?

Evet. Şu anda Ergenekon bir darbe davası haline geldi.

İddianame, üç eski kuvvet komutanının görevdeyken bir ayaklanma hazırlığına katıldıklarını ama emekli olduktan sonra bu girişimden çekildiklerini söylüyor. Niye onlar durdu da Eruygur ve Tolon duramayıp devam etti sizce?

Örnek'in günlüklerinden, dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman asında en az Eruygur kadar bu işe hevesli biri gibi algılanıyor. Bence Amerika bazı istihbarat bilgilerini MİT'le ve hükümetle paylaştı. Dönemin MİT Müsteşarı Şenkal Atasagun, komutan Aytaç Yalman'a gidiyor ve, "Şener Eruygur'u uyarın. Bazı yanlış işler yapıyor. Sanmayın ki bunlar gizli kalıyor. Birileri bunlardan haberdar" diye uyarıyor. O konuşmadan sonra Yalman deşifre olduğunu hissediyor ve bunun bedelinin ağır olduğunu düşünmüş olmalı ki yavaş yavaş darbe planlarından ve Şener Paşa'dan uzaklaşıyor. Aynı şekilde diğer kuvvet komutanları İbrahim Fırtına ve Özden Örnek de kopuyorlar.

MİT onları niye uyarıyor?

Sonuçta başbakanlığa bağlı bir kurum. Belki hükümetin baskısıyla uyarıyor. Belki de Amerika darbeye dur deme ihtiyacını duydu ve bu operasyonu MİT üzerinden yaptı.

Aytaç Yalman'la Şener Eruygur'un kişisel banka hesaplarından 1,5 milyon doları transfer edip dinleme aygıtları alındığını duyurdu Taraf gazetesi. Bu paralar nereden gelmiş olabilir?

Bu iddia doğruysa, ciddi bir kaynak ayırdıkları anlaşılıyor bu işe. Ergenekon'un iş dünyasıyla ilişkileri olduğunu biliyoruz. Bunlar Ergenekon üyesi değiller. Ama bunlar askerî ihalelere girdikleri ve orduyla iş yaptıkları için ya da fabrikaları Jandarma bölgesinde kurulu olduğu için, Ergenekon, iş dünyasından ciddi bir para akışı sağlamış gözüküyor. Özellikle Jandarma bölgesinde işletmeleri bulunan patronlarla Jandarma arasında daha sıcak bir temas kuruluyor.

....

Kürt meselesini çözmek Ergenekon'la hesaplaşmanın önüne geçebilir mi?

Evet geçebilir. Şöyle bir anlaşma olabilir. 'Evet, bazı yanlışlar yapıldı. Kendi içimizde çözelim. Burada durulsun' denebilir. Çünkü bu iş daha büyük isimleri kapsıyor. Onuncu dalga operasyonda Sabih Kanadoğlu'nun sadece evi arandı. Onun ifadesi bile alınamadı. Bence müdahale edildi.

Neye dayanarak bunu söylüyorsunuz?

Kendisi aramadan sonra televizyona çıktı, Bana, Danıştay cinayetini ve Cumhuriyet Gazetesi'ne atılan bombaları sordular" dedi. O olaylarla bağlantısı olduğu iddia ediliyor ki, evine giden savcı ve emniyet görevlisi tarafından bununla ilgili görüşü sorulmuş. Bunlar ev aramasında dosyalar karıştırılırken ayaküstü sorulacak sorular değil. Zaten Birinci
ve İkinci İddianamelerin ruhuna bakarsanız, Danıştay baskını ve Cumhuriyet'e bombalarla ilgili olarak sadece örgütün üst düzey yöneticileri suçlanıyor. Çünkü örgüt yöneticileri üyelerin yaptıkları tüm eylemlerden sorumlu tutuluyorlar. Bu cinayeti bizatihi Sabih Kanadoğlu işlemediğine göre, ona isnat edilen suçlama örgüt yöneticiliğidir.

Ergenekon çok tepelere çıktı diye mi sürece müdahale edildi sizce?

Evet. Hatta bu isimleri gölgede bırakacak önemli bir şahsın daha evine gidileceği ancak bir müdahale sonucunda gidilemediği iddiası var. Operasyon grubu içindeki Emniyet'ten bazı isimler bize, bunun Sabih Kanadoğlu'nu da, Tuncer Kılınç'ı da gölgede bırakacak bir isim olduğunu, fakat operasyonun yarıda bırakıldığını söylediler. 'Zımni mutabakat bozuldu ya da bir numaraya kadar gidilecek yolun üzerine çok ciddi bir bariyer çekildi' derken bunu anlatmaya çalışıyorum.