Meclis'e sunulan yeni istihdam paketinde vatandaşlar ve işverenler açısından devrim niteliğinde değişiklikler var. Yeni istihdam paketi eğer yasalaşırsa işveren ve işçi haklarıyla ilgili birçok yeni düzenlemeyi kendisiyle birlikte getiriyor.

Hükümetin iş hayatındaki aksaklıklara çözüm bulmak amacıyla hazırladığı pakette, özellikle bedensel engellilere yönelik yeni açılımlar dikkat çekiyor.
Hükümetin yeni istihdam paketi hazır. Meclis'e sunulan yeni istihdam paketinde vatandaşlar ve işverenler açısından devrim niteliğinde değişiklikler var. Çalıştığı iş yerinden malulen ayrılan işçi maluliyeti ortadan kalktığı takdirde işine geri dönebilecek. Bu halde işveren yükümlülüğünü yerine getirmezse işçiye 6 aylık ücret tutarında tazminat ödeyecek. Özürlüler meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştıracak. ILO sözleşmesinde belirtildiği şekilde, iş yerlerinde sağlığa zararlı risklerin tanımlanması ve değerlendirilmesi zorunluluğu getiriliyor. Yasa tasarısı paketindeki önemli satır başlarını sizler için araştırdık.
MALULİYETİ ORTADAN KALKAN İŞÇİ DİLERSE İŞİNE GERİ DÖNEBİLECEK
Hükümetin iş hayatındaki aksaklıklara çözüm bulmak amacıyla hazırladığı pakette, özellikle bedensel engellilere yönelik yeni açılımlar dikkat çekiyor. Çalıştığı iş yerinden malulen ayrılmak zorunda kalan işçi, maluliyeti ortadan kalktığı taktirde eski iş yerine geri dönebilmesi yasayla güvence altına alınıyor. Maluliyeti ortadan kalkıp da eski iş yerinde çalışma talebinde bulunanlar, eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe başlatılacak. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye 6 aylık ücret tutarında tazminat ödeyecek. Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacak. Aykırılık hallerinde uygulanacak cezalar, özürlülerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi işini kurmaları gibi projelerde kullanılacak.
ÖZÜRLÜ VE ESKİ HÜKÜMLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞUNA İNCE AYAR
Yeni yasa tasarısıyla, İş Kanununun özürlü, eski hükümlü ve terör mağdurlarının çalıştırılma zorunluluğuna yeni düzenleme getiriliyor. Daha önce işçi sayısının yüzde 6 oranında özürlü çalıştırma şartı, yüzde 3'e indiriliyor. İşverenler 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör iş yerlerinde yüzde 3, kamu iş yerlerinde yüzde 4 oranında özürlüyü meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştıracaklar. Aynı il sınırları içinde birden fazla iş yeri bulunan işverenin çalıştırmakla yükümlü olduğu özürlü işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanacak. Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınacak. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülecek. İş yerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanınacak. İşverenler çalıştırmakla yükümlü oldukları özürlü işçileri, Türkiye İş Kurumu aracılığı ile sağlayacak. Bu kapsamda çalıştırılacak işçilerin nitelikleri, hangi işlerde çalıştırılabilecekleri, bunların iş yerlerinde genel hükümler dışında bağlı olacakları özel çalışma ile mesleğe yöneltilmeleri, mesleki yönden işverence nasıl işe alınacakları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Artık iyi niyet suiistimal edilemeyecek yeraltı ve sualtı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamayacak. Bu gibi işlerde çalışanlar, özürlü çalıştırma hesaplanmasına katılmayacak. Aksi davranışta bulunan işveren açısından ciddi yasal yaptırımlar uygulanacak.
İŞ YERİ KURMA İZNİ CİDDİ YÜKÜMLÜLÜKLERE BAĞLANIYOR
Yasa tasarısı kabul edilirse işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından işçi lehine getirdiği bir diğer yenilik ise ILO sözleşmesinde belirtildiği şekilde, iş yerlerinde sağlığa zararlı risklerin tanımlanması ve değerlendirilmesi zorunluluğu getiriliyor. İş yerinin açılmasına izin vermeye yetkili belediyeler ile diğer ilgili makamlar bu izni vermeden önce, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilmesi gerekli işletme belgesinin varlığını araştıracak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca işletme belgesi verilmemiş iş yerlerine belediyeler veya diğer ilgili makamlarca iş yeri açılma izni verilemeyecek.
İŞÇİ SAĞLIĞI İÇİN ÖNLEM ALMAYAN İŞVERENE YAPTIRIM GELİYOR
Tasarıda, çalışanların sağlığını koruma yönünde önlem almayan işyerlerine de ciddi yaptırımlar getiriyor. İş yerinde işçi sağlığı önlemi almayan işverene 100 YTL ceza verilecek. Önlemlerin alınmaması halinde bu ceza her ay birer defa alınmaya devam edilecek. Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılan işçiler ile çalıştırılan 18 yaşından küçükler için doktor raporu almayan işverene, her işçi için 200 YTL ceza verilecek. İş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almayan, araç ve gereçleri noksansız bulundurmayan işverenlere, işletme belgesi almadan iş yeri açanlara, faaliyeti durdurulan işi izin almadan devam ettiren veya kapatılan iş yerlerini izinsiz açanlara, iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca alınan kararları uygulamayanlara 1000'er YTL ceza uygulanacak. 16 yaşını doldurmamış genç işçiler, çocuklar ve mesleki eğitim almamış kişileri ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara işçi başına 1000 YTL ceza verilecek.
SANAYİ, TİCARET, TARIM VE ORMAN İŞLERİNİN ESASLARINDA DÜZENLEME
Yeni tasarıyla; Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği İş Kanununun 111. maddesi de yeniden düzenleniyor. Buna göre; sanayiden, ticaretten, tarım ve orman işlerinden sayılacak işlerin esasları yeniden belirleniyor. İş Kanununun uygulanması bakımından yapılacak düzenleme ile yıllardır bir kenara itilmiş iş kollarının yeniden düzenlenmesi ve ülkenin bu alanlarda da Avrupa ülkeleri ile yarışacak düzeye gelmesi amaçlanmakta. Bu esaslar doğrultusunda bir işin uygulanması bakımından sanayi, ticaret, tarım ve orman işlerinden hangisinin kapsamında sayılacağı; Sanayi ve Ticaret, Çevre ve Orman ile Tarım ve Köyişleri Bakanlıklarının görüşleri alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 6 ay içinde çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenecek.